«Ο υπάλληλος διέρρευσε τις πληροφορίες»: Το μεγάλο λάθος στην πρόταση που κάνει έξαλλο τον Μπαμπινιώτη

Αν δεν το ξέρεις, δεν μπορείς να το καταλάβεις σε πρώτη φάση

Πριν από μερικά χρόνια, συγκεκριμένα στις 21 Μαΐου 2021, ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης είχε προβεί σε μία εκ των συνηθισμένων αναρτήσεων στο Facebook, προκειμένου να δώσει μερικές διευκρινίσεις προς κάθε ενδιαφερόμενο.

Ο τίτλος του post ήταν «oι δέκα πιο ενοχλητικές χρήσεις της γλώσσας μας», ενώ εκατοντάδες ήταν εκείνοι που έσπευσαν είτε να κάνουν like είτε να σχολιάσουν με θετικό πρόσημο.

Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι (μα όλοι) έχουν εκείνον πρώτο-πρώτο στο μυαλό τους όταν συζητούν για πιο ψαγμένες λέξεις/φράσεις ή, απλούστατα, απεχθάνονται τα λάθη.

Κατά συνέπεια, σε πολλές περιπτώσεις, μέσω αυτής της στήλης, καταβάλλεται προσπάθεια να μεταφερθούν σε όσο γίνεται περισσότερους αναγνώστες οι συστάσεις και οι συμβουλές του καθηγητή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ανακοίvωση από ALPHA: Επιστρέφει ο Σασμός με νέα επεισόδια

Ιδού αναλυτικά η σχετική ανάρτηση που αφορά την ελληνική γλώσσα:

«Με αφορμή την εκπομπή “Τη γλώσσα μού έδωσαν Ελληνική”, μια παραγωγή τού Γιώργου και τής αξέχαστης Ηρούς Σγουράκη (δημιουργών τού «Μονογράμματος») που επιμελήθηκα στην ΝΕΤ και που αφορούσε κυρίως σε ζητήματα χρήσεως τής γλώσσας μας, διεξήγαγα μιαν απλή αλλά χρήσιμη, νομίζω, έρευνα.

Την ιδέα μού έδωσε ανάλογη έρευνα τού BBC για την Αγγλική (″The Top Twenty Complaints″), αλλά, ακόμη περισσότερο, το πλήθος των (συμβατικών και ηλεκτρονικών) επιστολών τηλεθεατών, οι οποίοι «παραπονούνταν» για διάφορες χρήσεις τής Ελληνικής, τις οποίες θεωρούσαν (και θεωρούν γενικότερα) από αδόκιμες ώς λανθασμένες, ζητώντας μου να τις σχολιάσω και να συμβάλω στο να αποφεύγονται.

Ζητήθηκε, λοιπόν, από τους τηλεθεατές να επισημάνουν ΤΙΣ ΔΕΚΑ ΠΙΟ ΕΝΟΧΛΗΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ που μιλάμε και γράφουμε. Τι τους ενοχλεί περισσότερο; Τι νομίζουν ότι δεν έχει καλώς; Τι θεωρούν ότι πρέπει να αλλάξει ή να αποφεύγεται; Υπήρξε πληθώρα απαντήσεων.

Ταξινομήθηκαν οι απαντήσεις, ιεραρχήθηκαν σύμφωνα με την συχνότητά τους και έδωσαν τα αποτελέσματα που εμφανίζονται στο ακολουθούν εικονόλεξο (το πλήρες κείμενο με εκτενή σχόλια στο βιβλίο μου “Η γλώσσα μας: 180 κείμενα για τη γλώσσα» [Κέντρο Λεξικολογίας 2020, σελ. 401-405″».

Τι ανέφερε, λοιπόν, αυτό το εικονόλεξο;

Χρήση ξένων λέξεων: Πρέπει να περιοριστεί η μεγάλης εκτάσεως χρήση ξένων λέξεων.

Προστακτική αορίστου με αύξηση: Π.χ. «υπέγραψέ μου εδώ», «απήντησέ μου γρήγορα» κ.λπ.

Χρήση επιρρημάτων: Όχι «προηγούμενα», «ενδεχόμενα», «πιθανά» κ.τ.ό., αντί των «προηγουμένως», «ενδεχομένως», «πιθανώς». Να τηρούμε τη διαφορά μεταξύ «απλά – απλώς», «άμεσα – αμέσως», «έκτακτα – εκτάκτως» κ.τ.ό. που διαφέρουν στη σημασία τους.

Θηλυκά επιθέτων σε -ης: Π.χ. «της διεθνής συνθήκης», «η συνεπή υπόσχεση», «η διαφανές μπλούζα» κ.τ.ό.

Σύγχυση αορίστου και ενεστώτα των συνθέτων σε -άγω και -βάλλω.

Το -ν των άρθρων: Τον/την.

Χρήση αποθετικών (σε -μια) ρημάτων ως παθητικών: Π.χ. «το δέρμα επεξεργάζεται σε ειδικά εργοστάσια». Αντί «το δέρμα υφίσταται επεξεργασία» ή «το επεξεργάζονται».

Χρήση αρσενικού τύπου μετοχής/επιθέτου αντί θηλυκών: Π.χ. «οι ισχύοντες διατάξεις ή επειγόντων περιπτώσεων». Αντί «ισχύουσες», «επειγουσών».

Αντικατάσταση του «ως» από το «σαν» σε όλες τις χρήσεις: «Μιλάει σαν ειδικός – Μιλάει ως ειδικός».

Τέλος, ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης επικεντρώνεται στο εξής:

Διαρρέω + αντικείμενο: Ο υπάλληλος «διέρρευσε» τις πληροφορίες. Αντί «διοχέτευσε» ή «άφησε να διαρρεύσουν».

Πολλοί κάνουν το συγκεκριμένο λάθος, αλλά ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης, κατά την προσφιλή του τακτική, φρόντισε με εκείνη την ανάρτησή του να αποκαταστήσει την τάξη.

Η στήλη, από την πλευρά της, δεν θέλησε να υπάρχει… διαρροή εσφαλμένης χρήσης της φράσης, επομένως έγινε η σχετική αναδημοσίευση.

Τώρα πλέον ξέρεις…

ΠΗΓΗ